İş hukuku, işçi hakları, çalışma koşulları, işçi ücretleri, işçi sendikaları ve işveren-işçi ilişkileri ile ilgili konuları inceleyen hukuk dalıdır. İş hukuku Kara Avrupası hukuk sistemlerine dahil ülkelerde genellikle milli iş kanunları ile düzenlenmektedir. İş uyuşmazlıkları kural olarak iş mahkemelerinde görülmektedir. İş mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemelerinde görülmektedir.
4857 sayılı İş Kanunu hükümleri bütün işyerlerine ve bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine ve işçilerine faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.
Kişiler bakımından İş Kanunu işçi, işveren, işveren vekili ve alt işveren hakkında uygulanır.
Bir iş sözleşmesi ile çalışan gerçek kişilere işçi denir.
İş Kanunu’na göre işçi çalıştıran, gerçek veya tüzel kişi ya da tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar işveren konumundadır.
İşveren vekili; işveren adına hareket eden, işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kişilere denir. İşveren vekilinin bu sıfatı ile işçilere karşı yapmış olduğu işlem ve yükümlülüklerden işveren sorunludur. İşveren vekilleri işin ve işyerinin yönetiminde görev alırlar. İşveren için düzenlenmiş olan sorumluluk ve zorunluluklar işveren vekili hakkında da uygulanır. İşveren vekili, işveren ile arasındaki ilişki bakımından işçi sayılırlar, işveren vekilliği işçi sıfatını ortadan kaldırmaz. İşveren istediği sayıda işveren vekili çalıştırabilir.
İş hukuku avukatı ile davaların ve işlemlerin takip edilmesi hem işverenler tarafından hem de işçiler tarafından olası hak kayıplarının önüne geçecektir. Bu sebeple iş hukuku avukatını işçi ve işveren yönünden ayrı ayrı değerlendirmek gerekmektedir.
İşçiler bakımından; işçilerin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötü niyet tazminatı, işe başlatmama tazminatı gibi tazminat alacakları ile fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti, sefer primi ve sair ücret alacaklarının tahsiline yönelik hizmetlere yönelik olarak hukuki işlemler yapılmaktadır.
Ayrıca yine işçilerin iş kazası tazminatı, sigortasız çalıştırılan işçiler için hizmet tespiti davası, sigorta primi eksik yatırılan işçiler için prim tespiti davası, geçersiz fesih nedeniyle işe iade davası gibi dava hizmetlerinin verilmektedir.
İşverenler yönünden ise öncelikle şirketlerin veya işletmelerin insan kaynaklarındaki işçi özlük dosyalarının hukuka uygun hale getirilmesi, olası davalarda karşılaşılması muhtemel sorunların ortadan kaldırılarak önleyici hukuk hizmeti verilmesi, dava aşamasında ise işveren kayıtlarının doğru ve etkin biçimde kullanılarak tazminat ve ücret talepleri yanı sıra varsa diğer haksız taleplere karşı hizmet yürütülmesini kapsamaktadır.
Her ne kadar avukatlıkta bir branşlaşma söz konusu olmasa da avukatın iş hukuku alanında uzmanlaşması halinde iş hukuku avukatı, işçi avukatı, işveren avukatı olarak hizmet vermesi mümkündür. Avukatın deneyimli ve hukuki donanıma sahip olması, olası hak kayıplarının önüne geçecektir.
Yine iş hukuku avukatı tarafından işçinin ya da işverenin hakları konusunda bilgilendirmelerde bulunulmalı, iş hukuku alanındaki değişiklikler güncel olarak takip edilmelidir. İş hukuku avukatının iletişim ve diksiyon konusunda gelişmiş olması, müvekkili ile talepleri ve hakları konusunda etkili iletişim kurulması da oldukça önemlidir. İş avukatı seçilirken bunlara dikkat edilmelidir.
Tek bir işçinin çalışma koşullarına ve haklarına yönelik hüküm ve düzenlemeleri konu alan dala bireysel iş hukuku denilmektedir. Bireysel iş hukuku konuları arasında; İş sözleşmesinin kurulması, İşin düzenlenmesi, İş sözleşmesinin sona ermesi, Asgari ücret, İş sağlığı ve güvenliği, Çalışma süresi gibi konular yer alır.
İşverenlerin ve işçilerin grup halinde sendika kurma, örgütlenme, toplu iş sözleşmesi yapma gibi
faaliyetlerinin düzenlendiği hukuk dalına ise toplu iş hukuku denmektedir.İş hukuku avukatı hem işçiye hem de işverene hukuki konularda danışmanlık verir. İşçiler bakımından; işçilerin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötü niyet tazminatı, işe başlatmama tazminatı gibi tazminat alacakları ile fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti, sefer primi ve sair ücret alacaklarının tahsiline yönelik hizmetlere yönelik olarak hukuki işlemler yapılmaktadır.
Ayrıca yine işçilerin iş kazası tazminatı, sigortasız çalıştırılan işçiler için hizmet tespiti davası, sigorta primi eksik yatırılan işçiler için prim tespiti davası, geçersiz fesih nedeniyle işe iade davası gibi dava hizmetlerinin verilmektedir.
İşverenler yönünden ise öncelikle şirketlerin veya işletmelerin insan kaynaklarındaki işçi özlük dosyalarının hukuka uygun hale getirilmesi, olası davalarda karşılaşılması muhtemel sorunların ortadan kaldırılarak önleyici hukuk hizmeti verilmesi, dava aşamasında ise işveren kayıtlarının doğru ve etkin biçimde kullanılarak tazminat ve ücret talepleri yanı sıra varsa diğer haksız taleplere karşı hizmet yürütülmesini kapsamaktadır.
İşçi ve İşvereni karşı karşıya getiren ve temel uyuşmazlıkların kaynağı ilişkilerde gündem genellikle; İşçin Haklı Fesih Halleri, İhbar Kıdem Tazminat Talep ve Şartları, Fazla Mesai Ücret Alacakları, Hizmet Tespit ve Kötüniyet Tamzinat Davalarından oluşmakta olup tüm arabuluculuk ve dava takip süreci avukatların takibinde olmalı ve hak kaybının önüne geçilebilmelidir.